Hình như đã trở thành thói quen, cứ cuối năm mình lại đọc sách tiếng Việt. Sau khi đọc Mekong dòng sông nghẽn mạch của Ngô Thế Vinh, mình lại nổi hứng tìm đọc bút ký du lịch. Rốt cuộc đã đọc đến bốn cuốn.
Mekong dòng sông nghẽn mạch (Ngô Thế Vinh): Mình thích phần đầu khi tác giả đến Trung Quốc, tìm đường đến đập Mạn Loan, con đập chắn đầu nguồn sông Mekong. Mình thậm chí còn lên Google Map tìm con đường tác giả đã đi qua. Những phần sau của sách khi tác giả đến Lào, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam, nội dung dần đi xa phương hướng ban đầu. Trong phần mở đầu, tác giả nói muốn đi dọc theo sông Mekong từ đầu nguồn đến hạ lưu để tìm hiểu về con sông đã bị con người ảnh hưởng như thế nào, về dòng chảy của nó đã bị chặn như thế nào. Nhưng đoạn sau khi rời Trung Quốc, nội dung chỉ đơn thuần là bút ký, ghi lại những quan sát rời rạc của tác giả trên đường đi, có khi không liên quan gì đến mục tiêu ban đầu.
Một điểm thú vị là cách dùng từ của tác giả hoàn toàn phản ánh tác giả là ở hải ngoại. Tác giả dùng nhiều từ Hán Việt ít thông dụng ở thời đại bây giờ, hay chí ít là mình ít gặp trong sách vở hiện nay, kể cả sách giáo khoa.
Ngón tay mình còn thơm mùi oải hương (Ngô Thị Giáng Uyên): Tính ra mình đã mất 6 năm mới đọc hết cuốn này. Lần đọc tiếp này mình vẫn có cùng ấn tượng với trước đây: đó là mình không hợp với văn phong của tác giả. Lần đọc này mình cũng vất vả lắm mới gọi là đọc hết. Mình nhận ra là mình tìm đọc bút ký du lịch không phải để biết tác giả đi đâu ăn gì làm gì mà mình muốn biết được tư tưởng của tác giả khi ở những vùng đất khác nhau, gặp những nền văn hóa khác nhau. Nói có vẻ khắt khe nhưng mình muốn đọc những tư tưởng lớn, những suy nghĩ sâu sắc của tác giả, những thứ bên trong của tác giả được viết ra trên giấy chứ không phải những góp nhặt dọc đường đi.
Mùi hương trầm (Nguyễn Tường Bách): Mình tìm thấy cuốn này khi Google để tìm sách về bút ký du lịch. Khi đọc những chương đầu, mình đã nghĩ cuốn sách hợp với những yêu cầu bên trên của mình. Tác giả là tiến sĩ nữa mà. Không phải mình coi trọng bằng cấp học vị, nhưng hãy nói chuyện với một tiến sĩ chân chính để biết họ khác với người bình thường thế nào. Số chữ học đọc không phải chỉ để lấy tấm bằng tiến sĩ mà thôi đâu. Trở lại với cuốn sách, mình thích những quan sát và cảm nhận của tác giả về Ấn Độ trong những chương đầu. Nhưng trong những phần sau đó, tác giả chú trọng kể chuyện Phật giáo liên quan đến những vùng đất mình đi qua. Mình không liên cảm được. Như đã nói ở trên, mình không muốn đọc những kiến thức tác giả góp nhặt từ tài liệu khác để viết vào sách mình. Mình muốn đọc là Literature review, bài nhận xét, phê bình, không phải Textbook, sách phổ biến kiến thức. Mà một literature review thật sự phải có nhận định của chính tác giả: có những thứ như thế này, có những người nhận xét thế này, còn bản thân tôi thấy thế này, tôi đồng ý phần này, tôi không đồng ý phần kia bởi vì những lý do như sau. Nói đơn giản là tác giả phải cho người đọc thấy tôi biết tôi đang làm gì, tôi có lập trường của tôi và tôi có lý do để chọn lập trường đó. Nói thì dễ mà, mình vẫn ngày ngày cố gắng từng chút để trở thành một con người mẫn tiệp, minh triết như vậy.
Tôi là một con lừa (Nguyễn Phương Mai): À vâng, mình đọc ebook, mình không có trả tiền mua sách. Nhưng đó sẽ là một vấn đề khác vào một ngày khác vậy (hơ hơ). Mình muốn nói ở đây là không biết vì lý do gì rất khó để tìm ebook của cuốn này. Mình tìm hai năm rồi mới thấy một bản ở một trang web ất ơ nào đó. Cuốn sách này đáp ứng phần nào yêu cầu của mình về bút ký đã nói ở trên. Tác giả có suy nghĩ độc lập, quan sát độc lập, cảm nhận độc lập. Mình thích những chia sẻ của chị về từng nói tác giả đến. Nhưng cuốn sách có phần rời rạc, không có mạch dẫn. Nếu bút ký tùy bút tản văn đều có cấu trúc này, thì mình chắc không phải là đối tượng đọc thích hợp. Mình muốn sự liền mạch, gắn kết, muốn có một câu chuyện. Sách hay gọi đó là cohesion và flow. Đối với bút ký, điều này mình thấy không khó. Nội dung đã có, chỉ cần tìm cách sắp xếp bài để tạo mạch dẫn, thêm câu chữ để tạo liên kết. Điều cốt yếu là tôi sẽ kể cho bạn câu chuyện của tôi. Câu chuyện nào mà không có mạch dẫn chứ. Trình tự thời gian, trình tự địa lý, trình tự cảm xúc. Dĩ nhiên không hẳn có trình tự sẽ hay, như cuốn Mekong dòng sông nghẽn mạch, tác giả trình bày nội dung theo địa lý của con sông, nhưng không theo trình tự thời gian, nên có nhiều chỗ nội dung không liền mạch lắm. Nói sao nhỉ, mọi thứ phải gắn kết, liền mạch, được gọt giũa tạo thành một chỉnh thể hoàn mỹ, không thừa không thiếu chi tiết nào. Vẫn là câu nói đó, nói thì dễ mà, mình chỉ giỏi nói thôi.
No comments:
Post a Comment